Duygular hayatımıza taraf verebilecek güçtedirler. Çoğunlukla davranışlarımızın en büyük motivasyon kaynakları pozisyonundadırlar. Fakat insan yalnızca hislerin güdümüyle haraket etmeyecek kadar rasyonel bir varlıktır. Örneğin hastalığı için kaygılanan bireyin bu durumda korkusunu azaltmak için sigara içmesi ya da doktora gitmekten kaçınması gerilimiyle baş etmesi için tesirli bir tahlil değildir. Derdin kaynağına yönelik olmayan her tahlil kısa müddetli ve süreksiz olacaktır. Hastalık kaygısı taşıyan bireyin tertipli hekim denetimlerini aksatmaması, fizikî ve ruhsal sıhhatini kollayıcı tedbirler alması uzun vadeli ve tesirli rahatlama sağlayacaktır. Örneğin, Alain Delon’un dertlerine bakıldığında kendisinin yaşlanmaya ve hasta olmaya karşı güçlü hisleri olduğu aşikar. Lakin bu noktada değiştiremeyeceği gerçekleri kabul edip değiştirebileceklerine odaklanmak daha fonksiyonel olacaktır. Yaşlılık gelişimsel olarak insan yaşamının kaçınılmaz evrelerinden biridir. Buradaki problem aslında yaşlanma değil kişinin yaşlılıkla özdeşleştirdiği niyet ve inançlardır. Şayet kişinin yaşlılık algısı eksiklik ve hastalanma ekseninde odaklanmışsa bu biçim niyet yapısına sahip bireylerin his ve davranışları bu tavırdan olumsuz olarak etkilenebilir. Tersine hayatın bu evresi benlik bütünlüğünün güçlendiği bir olgunluk periyodu olarak görüldüğünde ise his ve fikirler olumlu tarafta etkilenebilir.
Yaşlılık fonksiyonel midir?
Yaşlılığa dair hissedilen telaş lakin şahısların uyku sistemine dikkat etmesi, yeme örüntüsünü sağlıklı hale getirmesi, ziyanlı unsur alımının durdurulması ya da azaltılması, sporun hayata dahil edilmesi hususlarında davranışsal değişikliklere itiyorsa işlevsel olduğu söylenebilir. Burada kıymetli olan kişinin denetim alanı dışındaki noktalara odaklanmak yerine denetim sahibi olduğu ve tahlili için efor harcayabildiği alanlara odaklanmasıdır. Mevt için değil ama yaşamak için yapabileceklerimiz bizim elimizde. Örneğin; Alain Delon yaşlı bir insanın hayatını tasvir ederken denetim alanı dışında kalan yaşlılıkla bağdaşlaştırdığı şeyleri ön planda tutarak karamsar bir tabloya odaklanmışa benziyor. Pekala, yaşlılık yalnızca kaybettiğimiz yetilerimiz ve hastane koridorlarından ibaret olabilir mi? Hayatımızın bu evresini yaşamaya bedel kılan ve denetimine sahip olduğumuz şeylere odaklanmak bu süreci başka tüm süreçler üzere insan ömrünün bir kısmı olarak görmek hislerimiz üzerinde daha olumlu tesire sahip olacaktır.
Hissettiğimiz hissin yoğunluğu ve günlük hayatımızdaki işlevselliğimiz üzerinde bozucu bir tesirinin olup olmadığı hissin ruhsal ve fizikî sıhhatimiz üzerindeki tesirini belirlemede son derece kıymetlidir. İçinde bulunduğunuz süreçte baş etmekte zorlandığınız ağır bir his durum içerisindeyseniz, hissin yoğunluğu giderek artıyorsa ve bu durum işlevselliğinizi olumsuz tarafta etkilemeye başladıysa, psikoterapi takviyesi almak ruh sıhhatiniz açısından epeyce kıymetlidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
