“23 Nisan ruhunu ebediyen yaşatarak bu bedelli bayramın yalnızca tüm dünya çocuklarının değil, içindeki çocuğu yaşatan herkesin bayramı olduğunu göstermek en büyük gayeler arasında” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi’nden Kln. Psk. Melis Ünlü, çocuk psikolojisi hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
“Çocukluğuna inelim’’ cümlesi psikolojiye dair en çok tekrar edilen, bilinen ve klişe olarak isimlendirilebilecek cümlelerden biridir. Bireyleri ruhsal rastgele bir sorun ile yan yana koyuyorsak çocukluğunda bir pürüz arıyor, sanki yolunda gitmeyen ne var merakı ile oraya dönüp bakmak istiyoruz. Çok da haksız sayılmayız zira gelişim psikolojisinin konusu olan kalıtım / etraf tartışmalarından çok güzel biliyoruz k; gelişim süreci biyolojik, zihinsel ve sosyo-duygusal üç ana başlıkta incelenirken ailemizi, toplumsal etrafımızı ve genlerimizi içeriyor. Saydığım üç etken suçsuz ve zararsız üzere görünse dahi çalışmalara nazaran anne babalar kendi öğretilerini çocuklarına aktarmakta pek kararlı oluyorlar. Kelam konusu anne baba tavırlarıyla gerçekleştirilen bu transfer isteği çocukların ileri yaşantılarında benlik hürmeti, saldırganlık, akademik muvaffakiyet, tasa, kendini kabul, genel ruhsal ahenk üzere hususlarda çeşitli problemler yaşamasına sebep olabiliyor.
Demokratik/dengeli anne baba tutumu
Anne baba tavırları ile ilgili literatüre kazandırılan kavramlar demokratik / istikrarlı (authoritative), yetkeci / otoriter, ve müsaade verici olarak üç temel başlıkta incelendiğini görüyoruz. Demokratik / istikrarlı anne baba tavrında aile içi karşılıklı bağlantı istikrarı bulunur, çocuğun duygusal olarak beslenebildiği ve makul sonlar çerçevesinde kendi özgürlüğüne sahip olduğu bir aile ortamı tıpkı vakitte gerekli ölçüde disipliner bir yapıya sahiptir.
Yetkeci anne baba tutumu
Yetkeci anne baba tavrı, çocuğun duygusal olarak takviye göremediği, disiplinin epey baskın olduğu, anne babaların kesin itaat beklediği tavır temsilidir.
İzin verici anne baba tutumu
Son olarak müsaade verici anne baba tavrı, çocuğa karşı gerekli sevgi ve ilgiyi içerisinde barındırır fakat çocuğa dair rastgele bir denetim yahut hudut sistemini barındırmaz.
Gördüğünüz üzere üç farklı temel kavramda günümüzün anne baba tavırlarının kısa bir özetinden bahsettik. Basitçe kategorize edecek olursak birincisinde hem otorite hem de sevgi istikrarda, ikincisinde sevgiden mahrum ve otorite yüklü bir tavır görüyoruz ve sonuncusunda ise sevgiyi içerse dahi çocuğun gereksinimi olan gerekli sınırlamalar ve disiplin ihmal edilmiş durumda. Bu tavırların çocuklarda ne üzere tesirleri olabileceğine baktığımızda demokratik / istikrarlı anne baba tavrına sahip olan çocukların ileri yaşantılarında akademik, toplumsal ve ruhsal manada çok olumlu ve güzel davranışlar sergilediğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Yetkeci anne baba tavrına sahip çocukların yaşantısında tıpkı avantajlardan bahsetmek maalesef mümkün değil, sevgisizliğin ve itaat mecburiyetinin var olduğu bir çocukluğun sonucu düşük benlik hürmeti, tasa, dehşet, yüksek onaylanma gereksinimi ve ruhsal ahenk problemleri üzere aksiliklerin yaşanabileceğini biliyoruz.
İzin verici anne baba tavrı ile büyümüş bireylerin yaşantılarında ise kendini ve hayatını düzenleme, sorumlulukları alma ve yönetebilme, hislerini tabir edebilme & yönetebilme bahislerinde sorun yaşıyorlar. Öte yandan yetkeci aile yapısından gelen bireylerin ailelerini demokratik algılayan bireylere nazaran daha fazla ruhsal rahatsızlık (depresyon, unsur bağımlılığı, saldırganlık, kaygı) geliştirme riski ortaya çıkıyor.
Çocuklarınıza sevgi aşılayın
Çocukların dünyaya boş bir beyaz sayfa olarak geldiğini unutmayalım. Siz çocuğunuzun eline sevgi, hürmet, inanç, takviye üzere hoş, olumlu hisleri yani rengarenk kalemleri verirseniz çocuğunuzun ileride rengarenk, inançlı ve kendine yetebilen bir birey olduğunu gurur ve memnunlukla izleyebilirsiniz. Ama bunun tam karşıtı bir yol seçip çocuğunuzun ellerine, yüreğine endişe, nefret, tasa, inanç eksikliği, yani kapkara kalemler verirseniz ortaya çıkan bireye ne siz ne bireyin kendisi ne de toplum ferahlıkla bakabilecek. Her canın hak ettiği üzere çocuklarımız sevilmeyi, sayılmayı, korunmayı, itimat hissini hak ediyor. Yalnızca 23 Nisanlarda değil her gün çocuklarımızı sevip, sayıp, koruyup kollayacağımız, hayatlarını bayrama çevireceğimiz günlerin umudu ile…
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Kutlu Olsun!
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı