Sabancı Üniversitesi Sanat ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Toplumsal Cinsiyet ve Bayan Çalışmaları Ankara escort Mükemmeliyet Merkezi Araştırmacısı Kristen Biehl in Türkiye de Göç Etraf ve Toplumsal Cinsiyet isimli projesinin final raporu yayınlandı
Rapora nazaran göç ve etraf alanında çalışan STK larda toplumsal cinsiyet eşitliğini Ankara escort bayan merkeze alan aktiflik ve ya projeler giderek artıyor Yeniden bu STK larda c alıs an u ye sayılarına toplam olarak bakıldığında kuruluşların 80 90 ında bayanların oranı erkekler ile ya Escort ankara es it ya da daha fazla
Sabancı Üniversitesi Sanat ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Toplumsal Cinsiyet ve Bayan Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi Araştırmacısı Kristen Biehl’in, Raoul Wallenberg Enstitüsü İnsan Hakları Araştırmaları Hibe Programı takviyesiyle yürüttüğü ‘Türkiye’de göç, etraf ve toplumsal cinsiyet’ isimli projenin final raporu yayınlandı. Rapor, Türkiye’de faal olarak hak temelli çalışmalar yürüten, yarısı göç, yarısı etraf alanından olmak üzere toplam 30 farklı STK ile yapılan görüşmelerden elde edilen sonuçlarla ortaya çıktı.
Kristen Biehl in Kadir Has Üniversitesi nden akademisyen Hasret Aslan ile birlikte kaleme aldığı raporda Türkiye de göç ve etraf ile ilgili bahislerde çalışmalar yürüten sivil toplum örgütlenmelerinin toplumsal cinsiyeti çalışma alanlarıyla nasıl ilişkilendirildikleri cinsiyet eşitliğini çalışma alanları ve kendi iç yapılanmalarına ne biçimlerde yansıttıkları inceleniyor
Raporda dikkat çeken başlıklar şöyle
Göç alanında çalışan STK larda
- Toplumsal cinsiyet olgusu göç tecrübesini kıymetli o lc u de etkileyen bir öge olarak kabul ediliyor Kadın göçmen ve mülteciler genel olarak hassas grup kategorisi altında bedellendiriliyor Bunun nedenleri ortasında göç eden bayanlar için bakım emeği yükünün ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin artması dayanak ve müdafaa hizmetlerine erişimin kısıtlı olması göç sonrası yaşanan işsizlik geçim sağlayamama ve toplumsal dışlanmaya işaret ediliyor Bunun yanında go c u n toplumsal cinsiyet rolleri c erc evesinde olumlu manada do nu s tu ru cu tesirine de vurgu yapanlar c og unlukta
- Görüşme yapılan kuruluşların tamamının toplumsal cinsiyet eşitliğini merkeze alan aktiflik ve ya projeleri bulunuyor O ne c ıkan bas lıca yo ntem bayanlara yo nelik özel program ve projeler yu ru tu lmesi Proje ve ya faaliyetlerde es it kadın erkek kotası belirlemek toplumsal cinsiyet es itlig i hakkında erkekler ve c ocuklar üzere farklı gaye kümelere yo nelik eg itim c alıs maları yapmak da benimsenen genel yaklas ımlar ic inde bulunuyor
- Örgütlenmeler içinde bayanlar sayıca baskın, hasebiyle toplumsal cinsiyet hassaslığının da ‘doğal’ olarak var olduğu düşünülüyor. Görüşülen 15 kuruluş ortasında çalışan/üye sayılarının cinsiyet dağılımına bakıldığında 53’ünde bayan erkek oranı yarıya yakın, 40’ında ise bayanlar tartıda çıktı. Kuruluşların 60’ında da bayanların karar verici pozisyonlarda olduğu görülüyor. Üç kuruluşun da ‘toplumsal cinsiyeti anaakımlaştırma’ örneği olarak sayılabilecek bir yine yapılandırma sürecinden geçtikleri görülüyor.
Çevre alanında çalışan STK larda
- Cinsiyetin çevresel meselelerden etkilenmede belirleyici bir rol aldığı görüşü yaygın kabul görüyor. Bu bağlamda bayanların bakım emeği ve tarımdaki rolleri gereği çevre tahribatından çok daha olumsuz şekillerde ve daha derinden etkilendikleri vurgulanıyor. Bayanların tam da bu nedenlerden ötürü çevresel yıkım ve felaketlere karşı mücadelede de çok daha ön planda durdukları da sıklıkla vurgulanıyor. Çoğu etraf STK’ları bayanların ezilmesine neden olan ataerkil tertip ile tabiatın ezilmesi ortasında net bir paralellik kuruyor.
- Görüşme yapılan kuruluşların 67’sinin toplumsal cinsiyet eşitliğini merkeze alan aktiflik ve/ya projeleri bulunuyor. Öne çıkan en önemli usul aktiflik ve toplantılarda bayan iştirakini bilhassa teşvik eden tedbirler almak bulunuyor. Mahallî ölçekte çalışan kuruluşlar ortasında bilhassa bayan hareketini de destekleyen etkinlikler yürütülüyor. Fakat çevre alanında gayret bahislerinin yüklü fiziki ve coğrafi sorunları içermesi ve fon kuruluşlarının talepleri toplumsal cinsiyet sorununun öncelikli bir husus olarak ele alınmasını zorlaştırabiliyor.
- Örgütlenmeler içinde sayıca kadın-erkek eşitliği hakim; toplumsal cinsiyet eşitliği daha çok ‘esnek’ çalışma şartları üzerinden sağlanmaya çalışılıyor. Görüşülen 15 kuruluş ortasında çalışan/üye sayılarının cinsiyet dağılımına bakıldığında 67’sinde bayan erkek oranı yarıya yakın, 13’ünde ise bayanlar yükte çıktı. Kuruluşların 50’ye yakınında bayanlar karar verici pozisyonlarda yüklü yer alıyor.
Göç ve etraf alanlarına birlikte bakıldığında
- Kadınlar benzeri nedenlerle en kırılgan küme olarak tanımlanıyor. Kadınların hem göç ve yerinden edilme süreçlerinden hem de kirlilik, kuraklık ve iklim krizi üzere çevresel olgulardan daha olumsuz şekillerde etkilenmelerinin esas nedeni olarak toplumsal cinsiyet rolleri gereği bayanın yüklenmek zorunda kaldığı bakım emeği gösteriliyor. Her iki alanda toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik yapılan çalışmalarda ağırlıklı olarak bayanlar ve bayan iştirakini arttırmaya yönelik çalışmalar ön plana çıkıyor. Erkeklik ve LGBTİ+ öznellikleri de dahil olmak üzere diğer cinsiyet kimlikleri ve dinamikleri ender olarak çalışmaların bir parçası yapılıyor.
- Çalışan ve gönüllüler olarak bayanlar ön plana çıkıyor. Görüşme yapılan STK’larda çalışan/üye sayılarına toplam olarak bakıldığında kuruluşların 80-90’ında cinsiyeti bayan olanların oranı erkek olanlara eşit ya da daha fazla ve karar alma sistemlerinde da benzeri bir tablo ortaya çıkıyor. Bu durumu açıklayan başlıca nedenler ortasında bayanların toplumsal bahislere ‘daha duyarlı’ olması, gönüllü çalışmaya daha istekli olmaları ve genel olarak sivil toplumun çalışma şartları bakımından görece ‘esnek’ yapısı ön plana çıkıyor. Lakin sayısal eşitlik yahut çoğunluğun doğrudan toplumsal cinsiyet eşitliğini önceleyen yaklaşım ve düzeneklere yol açtığı da söylenemez.
- Toplumsal cinsiyet eşitliğinin ne oranda kavramsallaştırıldığı ve çalışmalara yansıtıldığı ortasında kıymetli farklar ortaya çıkıyor. Çevre alanında daha derinlikli tahliller ve feminist kuram ön planda iken göç alanında çalışan STK’larda daha yoğun, kapsamlı ve kurumsallaşan çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
